Bytom odegrał szczególną rolę w historii Tajnej Organizacji Nauczycielskiej. Po zakończeniu II wojny światowej, kiedy Bytom powrócił do Polski, to właśnie członkowie TON tworzyli i wspierali polskie szkolnictwo w naszym mieście. Wczoraj, 25 października ich pracę na rzecz miasta upamiętniono skwerem Tajnej Organizacji Nauczycielskiej.
Losy wielu nauczycieli Tajnej Organizacji Nauczycielskiej w szczególny sposób były związane z Bytomiem. To dzięki ich oddaniu, zaangażowaniu oraz wierności nauczycielskiemu powołaniu odtwarzano polską oświatę w naszym mieście – mówił prezydent Bytomia, Damian Bartyla. Dzisiaj chcemy uczcić nauczycieli z Tajnej Organizacji Nauczycielskiej, którzy zapisali piękny rozdział w historii Polski i naszego miasta. Nadając tutejszemu skwerowi nazwę tej wielce zasłużonej dla niepodległości państwa polskiego organizacji, w roku 100-lecia suwerennej Ojczyzny, składamy zatem hołd członkom Tajnej Organizacji Nauczycielskiej – dodał prezydent Bartyla.
W uroczystościach nadania skwerowi Tajnej Organizacji Nauczycielskiej /znajdującego się przy ul. Powstańców Śląskich tuż obok Państwowych Szkół Budownictwa/ wzięli udział przedstawiciele Związku Nauczycielstwa Polskiego, bytomscy nauczyciele oraz władze miasta. Podczas spotkania podkreślano rolę Tajnej Organizacji Nauczycielskiej dla polskiej oświaty w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu. Zwrócono między innymi uwagę na wkład, jaki mieli nauczyciele TON-u w rozwój bytomskiej oświaty już w okresie międzywojennym, kiedy w latach 1932 – 1939 w Polskim Gimnazjum w Bytomiu działał w porozumieniu z ZNP częściowo zakonspirowany związek zawodowy nauczycieli i pracowników administracyjnych szkoły.
Warto dodać, że historia Tajnej Organizacji Nauczycielskiej sięga początków II wojny światowej. Już 26 października 1939 roku Związek Nauczycielstwa Polskiego wznowił działalność pod kryptonimem Tajnej Organizacji Nauczycielskiej /TON/. Wraz z powstaniem organizacji rozpoczęło się na wielką skalę tajne nauczanie na kompletach szkół średnich i wyższych. Władze okupacyjne od samego początku zwalczały działaczy TON-u, ich rodziny, a mimo to nauczyciele nie przestawali działać, rozbudowując swoje struktury.
Po zakończeniu II wojny światowej nauczyciele z Tajnej Organizacji Nauczycielskiej wsparli budowę oświaty w Bytomiu, który po 1945 roku znalazł się w granicach Polski. Nasze miasto uzyskało wsparcie prawie 100-osobowej grupy nauczycieli z TON-u, wśród których byli między innymi: Jan Stadnicki, Stefan Jantos, Leonard Kussala, Kazimiera Podobińska, Emilia Chroma, Władysław Kaczmarczyk i wielu innych. Nadanie skwerowi usytuowanemu przy ul. Powstańców Warszawskich tuż obok Państwowych Szkół Budownictwa, ma na celu upamiętnienie wielce zasłużonej dla Polski i Bytomia organizacji oraz wszystkich nauczycieli z nią związanych, którzy mimo represji nie ugięli się przed okupantem, uważając, że walka o polską młodzież i tajne nauczanie była równie ważna, jak walka zbrojna.
Warto dodać, że w 2016 roku, w odpowiedzi na głosy środowiska nauczycielskiego, w tym Zarządu Oddziału w Bytomiu Związku Nauczycielstwa Polskiego, prezydent Bytomia Damian Bartyla wystąpił z inicjatywą uchwałodawczą do Rady Miejskiej z intencją uczczenia pamięci o nauczycielach Tajnej Organizacji Nauczycielskiej pracujących i mieszkających w Bytomiu. Uchwała nadająca skwerowi im. Tajnej Organizacji Nauczycielskiej została podjęta przez Radę Miejską w Bytomiu 26 września 2016 roku.
Losy wielu nauczycieli Tajnej Organizacji Nauczycielskiej w szczególny sposób były związane z Bytomiem. To dzięki ich oddaniu, zaangażowaniu oraz wierności nauczycielskiemu powołaniu odtwarzano polską oświatę w naszym mieście – mówił prezydent Bytomia, Damian Bartyla. Dzisiaj chcemy uczcić nauczycieli z Tajnej Organizacji Nauczycielskiej, którzy zapisali piękny rozdział w historii Polski i naszego miasta. Nadając tutejszemu skwerowi nazwę tej wielce zasłużonej dla niepodległości państwa polskiego organizacji, w roku 100-lecia suwerennej Ojczyzny, składamy zatem hołd członkom Tajnej Organizacji Nauczycielskiej – dodał prezydent Bartyla.
W uroczystościach nadania skwerowi Tajnej Organizacji Nauczycielskiej /znajdującego się przy ul. Powstańców Śląskich tuż obok Państwowych Szkół Budownictwa/ wzięli udział przedstawiciele Związku Nauczycielstwa Polskiego, bytomscy nauczyciele oraz władze miasta. Podczas spotkania podkreślano rolę Tajnej Organizacji Nauczycielskiej dla polskiej oświaty w okresie II wojny światowej i po jej zakończeniu. Zwrócono między innymi uwagę na wkład, jaki mieli nauczyciele TON-u w rozwój bytomskiej oświaty już w okresie międzywojennym, kiedy w latach 1932 – 1939 w Polskim Gimnazjum w Bytomiu działał w porozumieniu z ZNP częściowo zakonspirowany związek zawodowy nauczycieli i pracowników administracyjnych szkoły.
Warto dodać, że historia Tajnej Organizacji Nauczycielskiej sięga początków II wojny światowej. Już 26 października 1939 roku Związek Nauczycielstwa Polskiego wznowił działalność pod kryptonimem Tajnej Organizacji Nauczycielskiej /TON/. Wraz z powstaniem organizacji rozpoczęło się na wielką skalę tajne nauczanie na kompletach szkół średnich i wyższych. Władze okupacyjne od samego początku zwalczały działaczy TON-u, ich rodziny, a mimo to nauczyciele nie przestawali działać, rozbudowując swoje struktury.
Po zakończeniu II wojny światowej nauczyciele z Tajnej Organizacji Nauczycielskiej wsparli budowę oświaty w Bytomiu, który po 1945 roku znalazł się w granicach Polski. Nasze miasto uzyskało wsparcie prawie 100-osobowej grupy nauczycieli z TON-u, wśród których byli między innymi: Jan Stadnicki, Stefan Jantos, Leonard Kussala, Kazimiera Podobińska, Emilia Chroma, Władysław Kaczmarczyk i wielu innych. Nadanie skwerowi usytuowanemu przy ul. Powstańców Warszawskich tuż obok Państwowych Szkół Budownictwa, ma na celu upamiętnienie wielce zasłużonej dla Polski i Bytomia organizacji oraz wszystkich nauczycieli z nią związanych, którzy mimo represji nie ugięli się przed okupantem, uważając, że walka o polską młodzież i tajne nauczanie była równie ważna, jak walka zbrojna.
Warto dodać, że w 2016 roku, w odpowiedzi na głosy środowiska nauczycielskiego, w tym Zarządu Oddziału w Bytomiu Związku Nauczycielstwa Polskiego, prezydent Bytomia Damian Bartyla wystąpił z inicjatywą uchwałodawczą do Rady Miejskiej z intencją uczczenia pamięci o nauczycielach Tajnej Organizacji Nauczycielskiej pracujących i mieszkających w Bytomiu. Uchwała nadająca skwerowi im. Tajnej Organizacji Nauczycielskiej została podjęta przez Radę Miejską w Bytomiu 26 września 2016 roku.
Galeria zdjęć:
Autor: Tomasz Sanecki
Zdjęcia: Archiwum UM Bytom/Hubert Klimek
