13 grudnia 1981 roku miliony Polaków obudziło się w innej rzeczywistości. Tego dnia o godzinie 6.00 Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował o wprowadzeniu na terenie całego kraju stanu wojennego. W tym roku mija już 40. rocznica tych tragicznych wydarzeń w najnowszej historii Polski. W przeddzień kolejnej rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, 12 grudnia w naszym mieście zaplanowano wydarzenia, mające przypomnieć o tym, co stało się w Polsce w 1981 roku.
W niedzielę, 12 grudnia zapraszamy do Bytomskiego Centrum Kultury, gdzie wśród zaplanowanych wydarzeń będą między innymi: piosenki Przemysława Gintrowskiego z albumu „Raport z Oblężonego Miasta”, koncert pieśni polskich bardów w wykonaniu Trio Łódzko-Chojnowskiego, a także występ laureatki konkursu pieśni patriotycznej - Weroniki Cogiel. Niedzielnym wydarzeniom będą towarzyszyć wystawy: „Jan Paweł II na znaczkach Poczty Podziemnej”, „Kopalnia strajkuje…”, „Strajk i pacyfikacja kopalni Wujek” oraz pokaz dioram historycznych, w ramach których będzie można zobaczyć samochody z epoki PRL-u oraz rekonstruktorów ubranych w mundury Ludowego Wojska Policji oraz Milicji Obywatelskiej.
Koncert na deskach Beceku rozpocznie się w niedzielę, 12 grudnia o godz. 18:00, zaś pokaz dioram historycznych i rekonstruktorów na Placu Karin Stanek już od godziny 17:00. Koncert poprowadzą Maciej Bartków oraz Lesław Ordon.
Uwaga! Bezpłatne wejściówki na koncert są do odbioru w kasie Bytomskiego Centrum Kultury codziennie od godz. 14:00 do 20:00.
Przypomnijmy, że władze komunistyczne już w nocy z 12 na 13 grudnia dokonały zatrzymania i internowania działaczy opozycji i Solidarności. W sumie w ośrodkach internowania umieszczono około 5 tysięcy osób. Z kolei w niedzielę 13 grudnia 1981 roku o godz. 6:00 rano, Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.
W operacji milicyjno - wojskowej wzięło udział kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy i milicjantów, czołgi, wozy bojowe oraz innego rodzaju siły i sprzęt, mający na celu zaprowadzanie stanu wojennego na terenie Polski. Operację stanu wojennego planowano w Polsce od wielu miesięcy. Generał Wojciech Jaruzelski był w stałym kontakcie z sowieckimi przywódcami i dowódcami wojskowymi. Decyzja o wprowadzeniu stanu wojennego została zaakceptowana 5 grudnia 1981 roku przez Biuro Polityczne KC PZPR. Z kolei w nocy z 8 na 9 grudnia 1981 roku w trakcie spotkania z przebywającym w Warszawie marszałkiem Wiktorem Kulikowem, gen. Jaruzelski poinformował go o planowanych działaniach w Polsce związanych z wprowadzeniem stanu wojennego.
Do dziś jedną z niewyjaśnionych spraw związanych ze stanem wojennym w Polsce jest jego faktyczna liczba ofiar. Przedstawiane listy ofiar liczą od kilkudziesięciu do ponad stu osób. Warto również podkreślić, że nieznana pozostaje także liczba osób, które straciły w tym okresie zdrowie na skutek prześladowań, bicia w trakcie śledztwa czy też podczas demonstracji ulicznych.
Jedną z największych tragedii stanu wojennego była pacyfikacji Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w Katowicach, gdzie strajkowało ok. 3 tys.górników. 16 grudnia 1981 roku doszło do masakry górników strajkujących przeciw ogłoszeniu stanu wojennego. Podczas pacyfikacji siłami milicji oraz wojska i w wyniku strzałów Plutonu Specjalnego ZOMO zginęło 9 górników, a 23 zostało rannych. Najmłodszy z zabitych górników miał zaledwie 19 lat.
Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 roku, a odwołano go dopiero 22 lipca 1983 roku.
