Historia Kolei Prawego Brzegu Odry to nie tylko przeszłość górnośląskiego transportu kolejowego, ale również historia Bytomia, który posiadał dwa dworce kolejowe. W ramach kolejnej wycieczki organizowanej przez Lokalną Organizację Turystyczną Miasto Gwarków oraz Urząd Miejski w Bytomiu, mieszkańcy oraz turyści poznali niezwykłe dzieje Kolei Prawoodrzańskiej, która funkcjonowała w naszym mieście przez ponad 60 lat. O dziejach Kolei Prawoodrzańskiej oraz miejscach w Bytomiu, przez które przebiegała opowiadał dzisiaj 7 października historyk oraz prezes Stowarzyszenia na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium” Dariusz Pietrucha.

W ramach kolejnej wycieczki organizowanej przez Lokalną Organizację Turystyczną Miasto Gwarków oraz Urząd Miejski w Bytomiu, mieszkańcy oraz turyści poznali niezwykłe dzieje Kolei Prawoodrzańskiej, która funkcjonowała w naszym mieście przez ponad 70 lat

- Mimo że po Kolei Prawoodrzańskiej w Bytomiu nie ma już praktycznie żadnych pozostałości, jej powstanie miało wpływ na rozwój miasta w drugiej połowie XIX wieku - mówił podczas spotkania historyk Dariusz Pietrucha. - Jej historia jest niezwykle krótka. Do Bytomia dotarła w latach sześćdziesiątych XIX wieku, a formalnie zlikwidowano ją w 1924 roku, mimo że odcinek bytomski nadal wykorzystywano do 1931 roku - podkreślał Dariusz Pietrucha.

Dawne ulicy wytyczone śladem nieistniejącej Kolei Prawoodrzańskiej

Spacer śladami dawnej Kolei Prawoodrzańskiej rozpoczął się przy Śląskim Zakładzie
Pogrzebowym Walicki przy ul. Piekarskiej 99, w rejonie którego dawniej przechodziła kolej łącząca Bytom z Wrocławem i Czechowicami - Dziedzicami. Stamtąd uczestnicy spaceru przeszli szlakiem dawnej Kolei Prawoodrzańskiej aż do skrzyżowania ul. Powstańców Warszawskich z ul. Kolejową, a więc w rejonie dawnego dworca. Idąc szlakiem dawnej kolei bytomski historyk Dariusz Pietrucha nie tylko opowiadał o dawnych miejscach związanych z koleją, jej przebiegu na terenie Bytomia, ale również przedstawił wiele ciekawostek związanych z jej funkcjonowaniem, architekturą, która powstała po jej likwidacji oraz roli, jaką odegrała w Bytomiu.

Za tydzień, 14 października zapraszamy na kolejny spacer - Sztuka zaklęta w szkle - z Teresą Ebis, fotografką i blogerką zawodowo związaną z zabytkową architekturą Bytomia. Podczas spaceru fotograficznego odkryjemy kruchą sztukę bytomskich witraży. Bilety wciąż są dostępne na Tobilet

O historii Kolei Prawoodrzańskiej

Kolej Prawoodrzańska dotarła do Bytomia w 1869 roku, a połączenie kolejowe otwarto dokładnie 27 lipca. Jej budowę prowadzono w latach 1865 - 1872. Był to alternatywny dla Kolei Górnośląskiej szlak kolejowy łączący Wrocław z Górnym Śląskiem i między innymi takie miasta jak: Wrocław, Oleśnicę, Tarnowskie Góry, Bytom, Chorzów, Siemianowice Śląskie, Katowice, Tychy, Pszczynę i Czechowice - Dziedzice.

Pozostałości dawnej Kolei Prawoodrzańskiej w naszym mieście są widoczne jedynie w układzie kilku ulic na terenie Bytomia. Jedną z takich ulic, poprowadzonej wzdłuż dawnej Kolei Prawoodrzańskiej jest ul. Kraszewskiego, Aleja Marka Sienieckiego i teren pl. Władysława Targalskiego. Warto dodać, że w rejonie dzisiejszej ulicy Powstańców Warszawskich 1 działał także pierwszy na terenie naszego miasta dworzec kolejowy.

Historia Kolei Prawoodrzańskiej była jednak dość krótka. Decyzję o jej likwidacji podjęto w 1924 roku po podziale Górnego Śląska między Polskę i Niemcy.

Bytom w Lokalnej Organizacji Turystycznej

Powstanie Lokalnej Organizacji Turystycznej Miasta Gwarków to wspólna inicjatywa samorządów Tarnowskich Gór, Bytomia, Zbrosławic, a także Powiatu Tarnogórskiego i Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, zarządzającego jedynymi obiektami wpisanymi na listę UNESCO w województwie śląskim oraz Muzeum w Tarnowskich Górach, Stowarzyszenia Górnośląskie Koleje Wąskotorowe, Stowarzyszenia Gliwicka 66 i Stowarzyszenia Dziedzictwo. Głównym celem organizacji jest utworzenie i zarządzanie produktem turystycznym „Miasta Gwarków. Szlak Srebra i Wody w Tarnowskich Górach, Bytomiu i Zbrosławicach”.

Warto dodać, że Rezerwat Segiet i Srebrna Góra, które mieszczą się na pograniczu Bytomia i Tarnowskich Gór, są pierwszymi obiektami w historii Górnego Śląska, znajdującymi się w ewidencji Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na te prestiżową listę zostały one wpisane jako część wniosku „Kopalnie ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach”.

Wpis UNESCO obejmuje pozostałości po dawnych kopalniach ‒ wyrobiska i szyby górnicze, wyjątkowy w skali świata system odwadniania i wykorzystania wody pogórniczej oraz elementy krajobrazu kulturowego. To nie tylko Zabytkowa Kopalnia Srebra i Sztolnia Czarnego Pstrąga, ale też 26 innych obiektów usytuowanych w Tarnowskich Górach, Bytomiu i Zbrosławicach, w tym krajobraz pogórniczy Srebrnej Góry. Wpis jest dowodem uznania dla geniuszu inżynierskiego gwarków, ich niebywałego wkładu w rozwój technologii wydobycia kruszców, jak również walorów dzieła architektoniczno-krajobrazowego będącego efektem ich pracy. To miejsce, które na przestrzeni wieków było świadkiem wydarzeń mających wpływ na rozwój ludzkości.