Sensacyjne odkrycie w bytomskim kościele św. Wojciecha Groby dziecięce ze średniowiecza

W sercu Bytomia, pod progiem kościoła św. Wojciecha, archeolodzy dokonali niezwykłego odkrycia – średniowieczne groby dziecięce odsłonięte na głębokości ponad dwóch metrów odsłaniają przed nami kolejne tajemnice tego zabytku i historii miasta. Renowacja świątyni przynosi nie tylko nowe światło na jej architekturę, ale także na życie dawnych mieszkańców Bytomia.

• Bytom odkrywa średniowieczne sekrety pod kościołem św. Wojciecha
• Renowacja kościoła św. Wojciecha odsłania historię Bytomia
• Bytom inwestuje miliony w zachowanie dziedzictwa sakralnego

Bytom odkrywa średniowieczne sekrety pod kościołem św. Wojciecha

Kościół pw. św. Wojciecha przy pl. Klasztornym to miejsce pełne zagadek i historii, które wciąż czekają na swoje odkrycie. W trakcie trwających prac renowacyjnych archeolodzy z Muzeum Górnośląskiego oraz specjaliści z firmy Des Henryk Dowgier Anna Dowgier Sp. k. z Krakowa natrafili na niezwykłe znalezisko – groby dziecięce sprzed wieków, ukryte 2,2 metra pod ziemią tuż przy głównym wejściu do kościoła.

„To kolejne odkrycie archeologiczne w ostatnim czasie, jakiego dokonaliśmy w trakcie badań archeologicznych związanych z renowacją kościoła pw. św. Wojciecha. Odkryte groby dziecięce, w tym jeden osoby dorastającej – o czym świadczą dobrze zachowane drugie zęby – pochodzą ze średniowiecza” – mówi Jarosław Święcicki, archeolog z Oddziału Górnośląskiego Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich oraz Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.

Wśród szczątków znaleziono cztery szkielety oraz liczne artefakty: ozdoby z miedzi i brązu, ceramikę datowaną na XIII lub XIV wiek oraz precyzyjnie obrobione kamienne bloki. Między nimi odkryto warstwę spalenizny, która zostanie poddana badaniom datującym. Dzięki szczegółowym analizom antropologicznym i materiałowym poznamy dokładny wiek pochówków oraz pochodzenie użytych kamieni.

Renowacja kościoła św. Wojciecha odsłania historię Bytomia

Prace remontowe prowadzone w jednym z najstarszych bytomskich kościołów przynoszą fascynujące efekty nie tylko dla konserwatorów zabytków, ale również dla miłośników historii miasta. Już wcześniej podczas robót budowlanych odkryto mury sięgające XIV wieku oraz ślady przebudów od XV wieku aż po czasy współczesne.

W trakcie prac odsłonięto m.in. kamienne elementy portalu kruchty północnej, a także zamurowane wejście starej zakrystii, które w XIX wieku służyło jako remiza strażacka. Kolejne znaleziska to ostrołukowy otwór furty z czasów klasztoru działającego tu jeszcze na początku XVII wieku oraz pierwotne okna i przypory widoczne po skuciu tynków od strony ul. Józefczaka.

Obecna renowacja obejmuje kompleksowy remont elewacji wraz z kaplicą i zakrystią, naprawę dachu nad wejściem do kościoła oraz konserwację okien i drzwi, w tym tych zewnętrznych. Wewnątrz planowane są prace przy posadzkach kamiennych i drewnianych podłogach chóru, poddasza i wieży, a także montaż nowoczesnych instalacji przeciwpożarowych i odgromowych oraz systemów bezpieczeństwa.

Firma Des Henryk Dowgier Anna Dowgier Sp. k., odpowiedzialna za te prace, ma już doświadczenie w renowacji ważnych obiektów w Bytomiu, takich jak Pałac Tiele-Wincklerów czy Młodzieżowy Dom Kultury nr 1.

Bytom inwestuje miliony w zachowanie dziedzictwa sakralnego

Całość przedsięwzięcia jest finansowana ze środków Rządowego Programu Odbudowy Zabytków (3 mln 390 800 zł) oraz dofinansowania Gminy Bytom (69 200 zł). Prace odbywają się pod czujnym okiem Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach oraz archeologów z Muzeum Górnośląskiego i Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich Oddział Górnośląski.

Historia kościoła sięga połowy XV wieku – powstał on na miejscu wcześniejszej drewnianej świątyni wraz z klasztorem franciszkańskim sprowadzonym przez księcia Władysława Opolskiego w 1258 roku. Przebudowy przeprowadzone przed 1450 rokiem zmieniły drewniane budynki na murowane.

W XVIII wieku gotycki charakter kościoła został wzbogacony o barokowe elementy dzięki grafowi Łazarzowi Erdmannowi z linii Henckel-Erdmann, który powiększył budowlę o nawę i kruchtę z wieżą oraz ufundował nowe organy i kryptę grobową rodziny Henckel-Erdmann.

Po sekularyzacji majątku bernardynów w 1810 roku klasztor przejęło miasto, a sam kościół służył różnym celom – magazynu czy parafii ewangelickiej. Po II wojnie światowej wrócił do katolików i otrzymał obecne wezwanie św. Wojciecha (wcześniej był dedykowany św. Mikołajowi). Od 1970 roku jest wpisany do rejestru zabytków.

Na podst. UM Bytom