W tym tygodniu Grupa Arche podpisała ostateczną umowę zakupu Elektrociepłowni Szombierki. Jeszcze w tym roku nowy inwestor planuje realizację prac, które zabezpieczą obiekt przed dalszą degradacją. Docelowo Elektrociepłownia Szombierki po rewitalizacji ma zyskać nowe funkcje: edukacyjną, kulturalną, hotelową i gastronomiczną.
W 2020 roku Elektrociepłownia Szombierki została uznana przez Fundację Europa Nostra za jeden z siedmiu najbardziej zagrożonych obiektów europejskiego dziedzictwa kultury. Zabytkowy obiekt zyskał szansę na ratunek. To za sprawą Grupy Arche, nowego inwestora, który zakupił EC Szombierki od dotychczasowego właściciela obiektu, spółki Rezonator za kwotę 10 mln zł.
Dobra inwestycja
- W ostatnich latach Elektrociepłownia Szombierki była w rękach osób, które przyczyniły się do degradacji obiektu. Dlatego cieszy to, że postindustrialna perła ma nowego właściciela. Gratuluję Grupie Arche dobrej inwestycji. Liczę na to, że inwestor zadba o ten światowej klasy zabytek dziedzictwa przemysłowego i będzie on służył następnym pokoleniom. Deklaruję pełną współpracę ze strony miasta w procesie rewitalizacji - mówił Mariusz Wołosz, prezydent Bytomia.
- Bardzo się cieszymy, że dokonaliśmy zakupu EC Szombierki. Oczywiście mamy koncepcję na ten obiekt, ale to na razie jest przyszłość. W tym roku skupimy się na zabezpieczeniu obiektu, aby nie dochodziło w nim do dalszej degradacji - mówił Władysław Grochowski, prezes Arche SA. - Najważniejszy jest pomysł, ale my nieźle sobie radzimy z takimi obiektami i tu też sobie dobrze poradzimy. Pomysł jest. Stawiamy głównie na cele kulturalne, oczywiście planujemy także hotel, strefę konferencyjną i targową, a także gastronomię na przestrzeni około 5 tys. mkw. Sam w sobie obiekt jest „miastotwórczy” - dodaje Władysław Grochowski.
Elektrociepłownia Szombierki miałaby stać się siedzibą dla innowacyjnej uczelni zajmującej się m.in. działaniami kreatywnymi i projektowaniem społecznym. Oprócz tego, w obiekcie mogłyby być realizowane działania kulturalne, m.in. koncerty, widowiska czy targi. Grupa Arche planuje również w EC Szombierki realizację funkcji hotelowych oraz gastronomicznych. Jak zapewnia prezes Grupy Arche - EC Szombierki ma pozostać obiektem ogólnodostępnym, w którym każdy będzie mógł poznać historię katedry industrialu. Warto dodać, że uzupełnieniem tych funkcji rozważane jest również umiejscowienie w dawnej Elektrociepłowni manufaktur dawnych rzemiosł.
Osiedla, zamki, pałace
Grupa Arche to firma z ponad trzydziestoletnim doświadczeniem w zakresie budownictwa mieszkaniowego i hotelowego, która w ostatnich latach pokazała swój potencjał w zakresie rewitalizacji obiektów poprzemysłowych i zabytków skazanych na zapomnienie. Grupa Arche powstała na bazie działającej od początku lat dziewięćdziesiątych XX w. firmy deweloperskiej Arche. Na swoim koncie Grupa Arche ma takie realizacje jak między innymi: osiedla na Ursynowie, Mokotowie, Włochach w Warszawie, Ząbkach, Piasecznie, Ożarowie Mazowieckim, Pile oraz Łodzi. Jest również właścicielem kolekcji 16 hoteli, w tym sześciu, ulokowanych w historycznych obiektach i zrewitalizowanych przez Arche: Zamek Janów Podlaski, Pałac i Folwark Łochów, Hotel Tobaco w Łodzi, Koszary Góra Kalwaria, Dwór Uphagena w Gdańsku oraz Cukrownia Żnin. Poza działalnością deweloperską i hotelową Grupa Arche zarządza również siecią barów Kuchnia za Ścianą w Warszawie oraz Parkiem Handlowym w Siedlcach. Wizytówką firmy jest również Fundacja Leny Grochowskiej, której działalność skupia się na zatrudnianiu i wspieraniu osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Ponad stuletni zabytek
Elektrociepłownia Szombierki została oddana do użytku 29 listopada 1920 roku. Wówczas nosiła nazwę „Kraftwerk Oberschlesien" (Elektrownia Górnośląska). Pierwotnie w budynku miała być fabryka prochu, jednak później zdecydowano, że w gmachu powstanie elektrociepłownia. Jej lokalizacja nie była przypadkowa, gdyż wynikała z obowiązującego wówczas w Niemczech prawa o obronności strategicznych obiektów. Zakład został ulokowany na terenie zbliżonym do trójkąta, którego granice wyznaczały tory kolejowe. Lokalizacja była także podyktowana funkcjonowaniem elektrowni, która powstała w sąsiedztwie trzech kopalń („Bobrek", „Centrum" i „Szombierki") oraz huty Bobrek. Kopalnie dostarczały elektrowni węgiel, natomiast elektrownia dostarczała prąd, przede wszystkim do huty. Przez wiele lat EC Szombierki dostarczała prąd oraz ciepło do pobliskich kopalni i osiedli. Z czasem jednak produkcja malała aż całkowicie wygasła. Po elektrociepłowni pozostał budynek, którego trzy kominy górują nad miastem.