Zajęcie Bytomia i okolicznych miejscowości przez Armię Czerwoną w styczniu 1945 roku związane było z licznymi zbrodniami popełnionymi przez Sowietów. O tym, co wydarzyło się 75 lat temu wiemy dzięki relacjom świadków. Już w najbliższą środę, 25 listopada o tragedii 1945 roku opowiedzą dr Jan Golla i Siegfried Nawrath.
Spotkania ze świadkami są częścią projektu realizowanego przez Dom Współpracy Polsko – Niemieckiej, który prowadzony jest od 11 lat w ramach Archiwum Historii Mówionej. Przez wiele lat udało się zebrać ponad 500 wywiadów. W ramach Archiwum Historii Mówionej organizowane są również w Polsce spotkania ze świadkami historii. Ich ideą jest zapoznanie się z historią i wydarzeniami, jakich nie znajdziemy w podręcznikach, a spotkania są „żywą lekcją historii”.
Jednym z takich spotkań będzie 25 listopada o 18.00 spotkanie ze świadkami historii, którzy opowiedzą o tragicznych wydarzeniach w Stolarzowicach i Górnikach w 1945 roku. Wydarzenie jest organizowane przez Dom Współpracy Polsko – Niemieckiej oraz DFK Stolarzowice i będzie transmitowane online na profilu FB Domu Współpracy Polsko – Niemieckiej pod linkiem: http://facebook.com/haus.gliwice
Świadkami podczas środowego spotkania będą dr Jan Golla oraz Siegfried Nawrath, którzy opowiedzą o tragicznych wydarzeniach w styczniu 1945 roku związanych z wkroczeniem Armii Czerwonej. Podczas spotkania opowiedzą również o zbrodniach na miejscowej ludności, wywózkach do Związku Radzieckiego oraz obozach pracy w Polsce, m.in. w Blachowni.
Warto dodać, że o Tragedii Górnośląskiej związanej ze zbrodniami na Śląsku oraz wywózkami mężczyzn i kobiet do Związku Radzieckiego w 1945 roku zaczęto mówić dopiero po upadku komunizmu w Polsce. Od 1990 roku spisywano, nagrywano oraz gromadzono dokumenty o tym trudnym dla Górnoślązaków okresie.
Przypomnijmy również, że od tygodnia można oglądać w kościele pw. Chrystusa Króla w Stolarzowiach wystawę poświęconą losom mieszkańców Stolarzowic i Górnik w 1945 roku. W kościele stanęła też wystawa poświęcona losom mieszkańców Górnik i Stolarzowic w czasie i po zakończeniu II wojny światowej. Wystawa przygotowana przez Joachima Makowskiego i Sebastiana Rosenbauma jest efektem dziesięcioletniej pracy mieszkańców tej części Bytomia, którzy pragną udokumentować lokalną historię i zachować ją dla następnych pokoleń. Gromadzenie archiwów w postaci dokumentów, zdjęć, relacji świadków rozpoczęło się w 2010 roku i trwa do dziś. Wystawa prezentuje tylko fragment materiałów, które zostały zebrane w ciągu minionej dekady.
Kilka słów o świadkach historii, którzy 25 listopada opowiedzą o wydarzeniach, które miały miejsce w 1945 roku:
Dr Jan Golla – urodził się w Stolarzowicach w 1937 roku. W wieku 7 lat uczęszczał do niemieckiej szkoły podstawowej. W 1945 roku jego ojciec został deportowany na wschód, gdzie zmarł, zaś matkę wywieziono do obozu dla kobiet w Blachowni. Od 1945 do 1951 roku Jan Golla był uczniem polskiej szkoły oraz ukończył Liceum Ogólnokształcące. Po maturze rozpoczął studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Nysie, a po rezygnacji studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach. Jan Golla był radnym Rady Miejskiej w Bytomiu, wieloletnim członkiem Zarządu koła DFK w Stolarzowicach.
Siegfried Nawrath – urodził się w 1936 roku w Stolarzowicach. Był uczniem niemieckiej, a od 1946 roku polskiej szkoły podstawowej. Od 1951 do 1953 uczęszczał do Zasadniczej Szkoły Zawodowej, po ukończeniu której pracował w Kopalni Węgla Kamiennego w Miechowicach. W 1990 roku został członkiem Zarządu Związku Mniejszości Niemieckiej DFK, w którym działał przez cztery kadencje.
Spotkania ze świadkami są częścią projektu realizowanego przez Dom Współpracy Polsko – Niemieckiej, który prowadzony jest od 11 lat w ramach Archiwum Historii Mówionej. Przez wiele lat udało się zebrać ponad 500 wywiadów. W ramach Archiwum Historii Mówionej organizowane są również w Polsce spotkania ze świadkami historii. Ich ideą jest zapoznanie się z historią i wydarzeniami, jakich nie znajdziemy w podręcznikach, a spotkania są „żywą lekcją historii”.
Jednym z takich spotkań będzie 25 listopada o 18.00 spotkanie ze świadkami historii, którzy opowiedzą o tragicznych wydarzeniach w Stolarzowicach i Górnikach w 1945 roku. Wydarzenie jest organizowane przez Dom Współpracy Polsko – Niemieckiej oraz DFK Stolarzowice i będzie transmitowane online na profilu FB Domu Współpracy Polsko – Niemieckiej pod linkiem: http://facebook.com/haus.gliwice
Świadkami podczas środowego spotkania będą dr Jan Golla oraz Siegfried Nawrath, którzy opowiedzą o tragicznych wydarzeniach w styczniu 1945 roku związanych z wkroczeniem Armii Czerwonej. Podczas spotkania opowiedzą również o zbrodniach na miejscowej ludności, wywózkach do Związku Radzieckiego oraz obozach pracy w Polsce, m.in. w Blachowni.
Warto dodać, że o Tragedii Górnośląskiej związanej ze zbrodniami na Śląsku oraz wywózkami mężczyzn i kobiet do Związku Radzieckiego w 1945 roku zaczęto mówić dopiero po upadku komunizmu w Polsce. Od 1990 roku spisywano, nagrywano oraz gromadzono dokumenty o tym trudnym dla Górnoślązaków okresie.
Przypomnijmy również, że od tygodnia można oglądać w kościele pw. Chrystusa Króla w Stolarzowiach wystawę poświęconą losom mieszkańców Stolarzowic i Górnik w 1945 roku. W kościele stanęła też wystawa poświęcona losom mieszkańców Górnik i Stolarzowic w czasie i po zakończeniu II wojny światowej. Wystawa przygotowana przez Joachima Makowskiego i Sebastiana Rosenbauma jest efektem dziesięcioletniej pracy mieszkańców tej części Bytomia, którzy pragną udokumentować lokalną historię i zachować ją dla następnych pokoleń. Gromadzenie archiwów w postaci dokumentów, zdjęć, relacji świadków rozpoczęło się w 2010 roku i trwa do dziś. Wystawa prezentuje tylko fragment materiałów, które zostały zebrane w ciągu minionej dekady.
Kilka słów o świadkach historii, którzy 25 listopada opowiedzą o wydarzeniach, które miały miejsce w 1945 roku:
Dr Jan Golla – urodził się w Stolarzowicach w 1937 roku. W wieku 7 lat uczęszczał do niemieckiej szkoły podstawowej. W 1945 roku jego ojciec został deportowany na wschód, gdzie zmarł, zaś matkę wywieziono do obozu dla kobiet w Blachowni. Od 1945 do 1951 roku Jan Golla był uczniem polskiej szkoły oraz ukończył Liceum Ogólnokształcące. Po maturze rozpoczął studia w Wyższym Seminarium Duchownym w Nysie, a po rezygnacji studiował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach. Jan Golla był radnym Rady Miejskiej w Bytomiu, wieloletnim członkiem Zarządu koła DFK w Stolarzowicach.
Siegfried Nawrath – urodził się w 1936 roku w Stolarzowicach. Był uczniem niemieckiej, a od 1946 roku polskiej szkoły podstawowej. Od 1951 do 1953 uczęszczał do Zasadniczej Szkoły Zawodowej, po ukończeniu której pracował w Kopalni Węgla Kamiennego w Miechowicach. W 1990 roku został członkiem Zarządu Związku Mniejszości Niemieckiej DFK, w którym działał przez cztery kadencje.
Autor: Tomasz Sanecki
Zdjęcia: Materiały organizatorów
