Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia wkrótce będzie obchodziła swoje pierwsze święto. Podczas wydarzenia zorganizowanego z okazji piątych urodzin Metropolii, odbędzie się kilkadziesiąt mikrowypraw po miastach Metropolii, dzięki którym mieszkańcy będą mogli lepiej poznać miasta należące do związku. 2 lipca Bytom zaprasza na cztery spacery po wyjątkowych miejscach w mieście.
Mieszkańcy Metropolii ciekawi Bytomia będą mogli odkryć bogatą historię miasta, architektoniczne perełki i cenne przyrodniczo zielone miejsca. W programie, który zaproponowało Biuro Promocji Bytomia, znalazły się trzy różne propozycje tematyczne.
Zielony Bytom. Koleją wąskotorową za miasto
Uczestnicy tej wyprawy odkryją walory trzech przyrodniczych skarbów miasta. Pierwszym z nich jest Miechowicka Ostoja Leśna, przez którą wycieczkowicze przejadą otwartymi wagonikami Górnośląskiej Kolei Wąskotorowej. Ten piękny las jest związany ze śląskim rodem Tiele-Wincklerów, którzy niegdyś założyli tu park krajobrazowy. Na kolejnym odcinku trasa powiedzie bajkowymi ścieżkami rezerwatu Segiet. To królestwo niemal dwustuletnich buków i dom cennych gatunków roślin i zwierząt, m.in. storczyków czy czosnku niedźwiedziego.
Powierzchnia Segietu jest pofałdowana, wskazując na występowanie tu w przeszłości „gorączki srebra”. Pogórniczy krajobraz rezerwatu wraz z 27 innymi obiektami trafił na listę UNESCO pn. „Kopalnia rud ołowiu, cynku i srebra wraz systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach”. Trzecim obszarem chronionym na trasie będzie utworzony w tym roku użytek ekologiczny Verona.
Na terenach, gdzie do połowy XIX w. kopalnia galmanu produkowała rekordowe ilości cynku, dziś rozciąga się leśno-łąkowy krajobraz, na którym występuje rzadka murawa galmanowa - zbiorowisko superwytrzymałych roślin, które zaadaptowały się na glebach z metalami ciężkimi, udowadniając wielką siłę przyrody.
Dzięki zaangażowaniu się w organizację spaceru Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach o osobliwościach tych zielonych obszarów usłyszymy z ust ekspertów na co dzień zajmujących się ochroną rezerwatową i gatunkową: Mirosławy Mierczyk-Sawickiej oraz Łukasza Zycha.
Stylowy Bytom. Odkrywamy miasto na nowo
Uczestnicy tego spaceru będą mieli okazję zwiedzić wyjątkowe budynki w Śródmieściu, zwykle niedostępne dla ruchu turystycznego. Zajrzą do wnętrz Sądu Rejonowego z iście pałacowym krużgankowym dziedzińcem. Zasiądą w najefektowniejszej bytomskiej auli muzycznej z zachowanym XIX-wiecznym wystrojem. Zejdą do piwnicy Młodzieżowego Domu Kultury nr 1 ‒ dawnej siedziby loży masońskiej, gdzie w pomieszczeniu-schronie zachowały się ślady tajemniczego przejścia.
Wiekowe obiekty na trasie, każdy w innym stylu architektonicznym, nie tylko cieszą oko, ale i kryją wiele tajemnic, na temat których historycy wciąż snują domysły. Na zakończenie wydarzenia na spacerowiczów w Młodzieżowym Domu Kultury nr 1 czekają warsztaty, podczas których pod okiem Elizy Flaszewskiej każdy będzie mógł przygotować sobie model fragmentu zdobień z wybranej budowli, który następnie będzie mógł odbić w formie stylowej grafiki na pamiątkowej pocztówce i publikacji o mieście.
Wycieczkę poprowadzi bytomski historyk Tomasz Śmiałek, autor wielu publikacji o mieście, w których zaskakuje czytelników ciekawostkami i bogatą wiedzą.
Szpacyr z Grzegorzem Kulikiem. O Bytomiu po ślōnsku
Uczestnicy tego spaceru będą mieli okazję poznawać miasto prowadzeni przez osobę, której rodzina mieszka w Bytomiu od ośmiu pokoleń. Choć punktem wyjścia wielu opowieści na trasie będą losy rodziny Grzegorza Kulika i miejsca z nią związane, to spacer będzie w istocie podróżą po historii miasta. A będzie to historia opowiedziana po ślōnsku oczywiście.
Na trasie wycieczki znajdą się m.in. kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z 1231 roku, starszy od miasta, z którym związanych jest wiele miejscowych legend, zabudowania placu Kościuszki - gdzie toczyło się życie towarzyskie przedwojennego Bytomia, budynek Hotelu Lomnitz, gdzie znajdował się Polski Komisariat Plebiscytowy oraz Rynek - serce miasta.
Wycieczkę poprowadzi Grzegorz Kulik - śląski tłumacz i popularyzator kultury śląskiej, bloger i youtuber, laureat Nagrody im. ks. Augustina Weltzla „Górnośląski Tacyt”. Autor m.in. przekładów: „Alicyjo we Kraju Dziwōw”, „Drach. Edycyjŏ ślōnskŏ”, „Niedźwiodek Puch” czy też ścieżki dialogowej do „Gwiezdnych wojen” oraz „Pulp fiction”; twórca serwisu Silling.org.
Program spacerów po Bytomiu
- 8.45 - Zielony Bytom. Koleją wąskotorową za miasto - prowadzenie Mirosława Mierczyk-Sawicka, Łukasz Zych - Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
- 10.00 i 15.00 - Stylowy Bytom. Odkrywamy miasto na nowo - prowadzenie Tomasz Śmiałek - bytomski historyk
- 13.00 - Szpacyr z Grzegorzem Kulikiem. O Bytomiu po ślōnsku - prowadzenie Grzegorz Kulik - tłumacz i popularyzator kultury śląskiej
Na spacery obowiązują zapisy telefonicznie (pod numerem telefonu 32 386 36 69 codziennie od poniedziałku do piątku od 9.00 - 15.00). Udział w spacerach jest bezpłatny.
5 urodziny Metropolii
Wydarzenia zrealizowano z udziałem środków finansowych z budżetu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Pełny program święta można znaleźć na stronie: kierunekgzm.pl.
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia powstała 1 lipca 2017 roku. To pierwsza metropolia w Polsce. Należy do niej 41 miast i gmin o łącznej powierzchni 2,5 tys. km kw., w których mieszka 2,3 mln mieszkańców. Wśród obszarów współpracy miast należących do GZM-u jest m.in. transport publiczny, rozwój społeczno-gospodarczy, kształtowanie ładu przestrzennego i promocja.
