Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Żabie Doły” na pograniczu Bytomia i Chorzowa to jedno z najcenniejszych miejsc przyrodniczych na Górnym Śląsku. Jest to miejsce nie tylko, gdzie występują chronione prawem gatunki roślin, ale sporo ptaków przelotnych, które możemy podziwiać odwiedzając to miejsce. Nic więc dziwnego, że sobotnia, 30 lipca wycieczka po Żabich Dołach cieszyła się ogromną popularnością.
Po najciekawszych zakątkach Zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Żabie Doły” oprowadził w ramach wycieczki „Bytom nieoczywisty” Arkadiusz Makowski, pasjonat przyrody oraz członek Górnośląskiego Koła Ornitologicznego. Zobaczyliśmy nie tylko jak ukształtowany został ten teren przez człowieka, bowiem wydobywano tutaj rudę cynku i ołowiu, a także węgiel kamienny, ale przede wszystkim najciekawsze okazy roślinności oraz przede wszystkim wiele gatunków ptaków, dla których Żabie Doły są ostoją lęgową.
Przypomnijmy, że na terenie Żabich Dołów wskutek wieloletniej eksploatacji górniczej opuszczone wyrobiska ulegały zawałom, co doprowadzało do tworzenia się niecek, lejów i zapadlisk. W obniżonych częściach terenu stopniowo powstawały zalewiska, stawy i podmokłe obszary, a zapadanie się gruntu oraz wypełnianie wodą niecek sprzyjało powstawaniu roślinności wodnej. Z kolei nagromadzenie roślinności z wielu lat, doprowadziło do utworzenia się wyjątkowo dogodnych miejsc do gniazdowania ptaków wodno-błotnych. Dzisiaj na terenie Żabich Dołów występuje tu około 129 gatunków ptaków, w tym 76 gatunków lęgowych.
- Żabie Doły to królestwo ptaków. To tutaj lęgną się zarówno rzadkie, jak i te bardziej pospolite gatunki. Zobaczymy tu kormorany, czaple, kaczkowate, chruściele, mewy, dzięcioły i wróblowate - mówi Arkadiusz Makowski, który w najnowszym przewodniku z cyklu „Bytom nieoczywisty 2”, przedstawił historię i atrakcje Zespołu Przyrodniczo - Krajobrazowego „Żabie Doły”. - Miejsce to do złudzenia przypomina nieuregulowane dzikie polskie rzeki, jak Narew czy Biebrza, ale w skali mikro - podkreśla Arkadiusz Makowski.
Warto dodać, że dzięki pozyskanym przez gminę Bytom środkom z Unii Europejskiej, w 2018 roku teren Zespołu Przyrodniczo-Krajobrazowego „Żabie Doły” w Bytomiu - Rozbarku został zrewitalizowany w ramach Obszaru Strategicznej Interwencji. Inwestycja, która kosztowała prawie 3 mln zł miała na celu między innymi uporządkowanie ruchu turystycznego. W ramach prac wykonano ścieżki edukacyjne o łącznej powierzchni około 9450 mkw, które by nie zaburzać naturalnego krajobrazu wykonano ze specjalnej substancji mineralno-żywicznej.
W Żabich Dołach postawiono także sześć czatowni do obserwacji ptaków oraz tyle samo pomostów edukacyjnych. Powstały też schody terenowe, które umożliwiają spacerowiczom dostęp do ścieżek powstałych na nieczynnych nasypach kolejowych, którymi kiedyś kursowała kolej wąskotorowa. Wzrok przykuwają również estetyczne drewniane barierki przy wiaduktach oraz schody terenowe. Ciekawostką są też nowe sadzawki do rozrodu płazów, a także budki lęgowe dla małych ptaków i nietoperzy oraz pływające wysepki do gniazdowania ptaków wodnych. W ramach robót zieleniarskich, uporządkowano drzewostan przy ul. Krzyżowej, od strony której powstał parking dla samochodów, którym mogą tutaj dojechać turyści.
Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Żabie Doły” to bez wątpienia jedno z najbardziej wyjątkowych miejsc w Bytomiu i województwie śląskim, a także miejsce na lekcję przyrody oraz historii Bytomia, tym bardziej, że na terenie Żabich Dołów znajdują się również pozostałości schronów bojowych z dawnego Obszaru Warownego Śląsk.
Dzisiaj już zapraszamy na kolejną wycieczkę, tym razem 6 sierpnia. W podróż po nieodkrytych wnętrzach bytomskich kamienic zabierze nas fotografka Teresa Ebis. Obowiązuje limit miejsc - 25 osób. Zapisy ruszają już 1 sierpnia.
