UM Bytom: Zwiększamy zakres prac w pałacu Tiele-Wincklerów w Bytomiu-Miechowicach

Wykonanie dodatkowych robót murowych w oficynie, zabezpieczenie krypty, zachowanie pozostałości odkrytej kaplicy, a także wyeksponowanie obrysu pałacu na rumowisku. To tylko niektóre zmiany, jakie zostały wprowadzone w projekcie rewaloryzacji oficyny pałacu Tiele-Wincklerów. W Miechowicach trwają prace związane z zagospodarowaniem terenu wokół zabytkowego pałacu.

Rewitalizacja pałacu Tiele-Wincklerów to jedna z najważniejszych inwestycji realizowanych w naszym mieście ze środków Unii Europejskiej – mówi Michał Bieda, zastępca prezydenta Bytomia. W chwili, kiedy odkryte zostały pozostałości kaplicy oraz krypta w oficynie pałacu Tiele-Wincklerów konieczne było wprowadzenie projektu zamiennego uwzględniającego zalecenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Podpisany właśnie aneks z wykonawcą robót, umożliwia rozpoczęcie dodatkowych związanych m.in. z zagospodarowaniem rumowiska przed oficyną pałacu – podkreśla Michał Bieda.

Przypomnijmy, że wprowadzenie projektu zamiennego było spowodowane odkryciem w 2019 roku części kaplicy pałacowej oraz krypty. Zgodnie z projektem zamiennym krypta zostanie odgruzowana i zabezpieczona przed dalszą degradacją oraz oddzielona od reszty budynku drzwiami, a także oświetlona w części wejściowej i przeszklona. Pozostałości kaplicy tj. oryginalne mury ceglane, zostaną pozostawione jako trwała ruina, zabezpieczone, wyrównane i otynkowane tynkiem cementowo-wapiennym. Wśród dodatkowych prac, jakie wkrótce zrealizuje wykonawca – firma „DeS” z Krakowa będzie między innymi: zachowanie sklepienia kolebkowego w piwnicy, wykonanie posadzki z płyt gresowych na tarasie czy wykończenie detali architektonicznych. Ponadto wyeksponowany zostanie obrys pałacu na rumowisku, istniejące mury będą podmurowane oraz zabezpieczone pod względem konserwatorskim, zmieniony będzie układ placów i ścieżek wokół oficyny pałacu i rumowiska.

Realizacja dodatkowych prac wynikających z odkryć archeologicznych oraz zaleceń Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków będzie miała wpływ na termin oddania inwestycji. Zgodnie z podpisanym aneksem prace budowlane powinny zakończyć się na początku listopada, po czym rozpoczną się odbiory – mówi Michał Bieda, zastępca prezydenta Bytomia.

Warto dodać, że mimo konieczności przeprowadzenia dodatkowych robót budowlanych, zakres realizowanych prac, które już wykonano jest bardzo zaawansowany. Zakończono już roboty konstrukcyjne /murowe i żelbetowe/, prace tynkarskie, roboty związane z montażem płytek w pomieszczeniach sanitarnych, jak również prace przy schodach w wieży wodnej, stolarkę okienną i drzwiową, a także zaawansowane są prace związane z instalacją wodną, kanalizacyjną, elektryczną oraz wentylacyjną. W najbliższym czasie w oficynie pałacu realizowane będą prace związane z malowaniem ścian i sufitów, montażem i rozruchem sprzętu elektrycznego, zaś na terenie rumowiska wykonana będzie płyta żelbetowa przed tarasem pod ewentualną widownię. Rozpocznie się też remont pozostałych murów i ich uzupełnienie po obrysie wyburzonego pałacu.

Prace związane z rewaloryzacją oficyny pałacu w Miechowicach odbywają się pod nadzorem Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz archeologa. Całkowita wartość projektu po aneksie związanym ze zleceniem dodatkowych prac wyniesie około 11,6 mln zł, z czego dofinansowanie z Unii Europejskiej to ponad 5,5 mln zł, zaś z budżetu państwa – 655 tys. zł.

Projekt „Rewaloryzacji zespołu pałacowego Tiele-Wincklerów zlokalizowanego w Parku Ludowym” dofinansowany jest z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) dla osi priorytetowej: V. Ochrona środowiska i efektywne wykorzystywanie zasobów dla działania: 5.3. Dziedzictwo kulturowe dla poddziałania: 5.3.2. Dziedzictwo kulturowe – OSI.

Historia pałacu Tiele-Wincklerów w Bytomiu-Miechowicach:
Obecnie zachowanie ruiny miechowickiego pałacu przy ul. Dzierżonia to pozostałości po posiadłości rodu Tiele-Wicklerów, którzy w drugiej połowie XIX wieku przebudowali obiekt na XVI-wieczny, angielski styl Tudorów. Historia pałacu sięga jednak początku XIX wieku, a dokładnie 1812 roku kiedy wieś Miechowice kupił Ignacy Domes. Nowy właściciel zdecydował się w obecnym miejscu wybudować w latach 1812 – 1817 klasycystyczny pałac, który po przebudowie stał się środkową częścią neogotyckiego pałacu, zwanego potocznie – z racji swojego wyglądu – zamkiem.

Kolejna przebudowa pałacu rozpoczęła się w 1850 roku. Autorem wstępnego projektu przebudowy był znany w Niemczech architekt Richard Lucae, jednak ostatecznie modernizację obiektu prowadzono według pomysłu Maurycego Augusta Nottebohma. Przebudowa trwała blisko dziewięć lat od 1850 do 1859 roku. Wówczas dobudowano dwa skrzydła – w zachodnim mieściła się sala obrazów i kwiatowa, zaś przy wschodnim skrzydle znajdowała się najwyższa z wież „Jaskółcza”, mająca wysokość 110 stóp (ponad 33 metry). Dwie pozostałe wieże nosiły nazwę „Prochowej” i „Wodnej”. W tej ostatniej mieścił się zbiornik wody dostarczanej pompami z podziemi kopalni „Maria”.

Pałac w posiadaniu rodziny Tiele-Wincklerów pozostał aż do 1925 roku kiedy odsprzedali go spółce akcyjnej Preussengrube AG. Przebudowany przez Franciszka Wincklera i Huberta von Tiele-Wincklera pałac przetrwał do 27 stycznia 1945 roku. Wkroczenie Armii Czerwonej do Miechowic w styczniu 1945 roku miało tragiczne skutki. Pałac został nie tylko splądrowany, ale również podpalony przez żołnierzy. Wypalone doszczętnie mury zamku zostały na przełomie 1954 i 1955 roku wysadzone przez saperów z Ludowego Wojska Polskiego.

Po neogotyckim pałacu pozostały do dziś jedynie fragmenty oficyny, które obecnie są odbudowywane dzięki pozyskanym środkom z Obszaru Strategicznej Interwencji. Pałac jest jednym z najważniejszych obiektów kulturalnych i turystycznych nie tylko w Miechowicach, ale również w Bytomiu. Warto również dodać, że zespół pałacowo-parkowy Tiele-Wincklerów został 30 czerwca 1995 roku wpisany do rejestru zabytków województwa śląskiego. W skład zespołu pałacowo-parkowego oprócz oficyny pałacu i pozostałości pałacu Tiele-Wincklerów wchodzą również: park i zespół dendrologiczny.